Introducción

Na era da tecnoloxía, o pensamento computacional converteuse nunha habilidade valiosa para os nenos e nenas. O pensamento computacional refírese á capacidade de resolver problemas de forma lóxica e sistemática, utilizando procesos de pensamento como a descomposición, a abstracción, o recoñecemento de patróns e a creación de algoritmos. Os xogos de mesa tamén poden axudar aos nenos a desenvolver estas habilidades de pensamento, xa que requiren que os xogadores pensen criticamente, planifiquen e tomen decisións estratéxicas. Hoxe exploraremos a relación entre o pensamento computacional e os xogos de mesa para nenos. 

Que é o pensamento computacional?

O pensamento computacional é un modo de pensar que se utiliza na resolución de problemas computacionais. Isto inclúe a capacidade de descompoñer un problema en partes máis pequenas, recoñecer patróns e abstraer información relevante. Ademais, o pensamento computacional tamén implica a capacidade de crear algoritmos e codificalos nunha linguaxe de programación. Estas habilidades son esenciais para os programadores e outros profesionais da tecnoloxía, pero tamén son útiles para calquera persoa que precise resolver problemas de forma eficiente e sistemática. 

Que importancia ten o pensamento computacional para os nenos e nenas?

O pensamento computacional é importante porque axúdaos a desenvolver:

  • habilidades de resolución de problemas e pensamento crítico que poden aplicar a moitos aspectos das súas vidas.
  • habilidades de comunicación e colaboración, xa que a programación a menudo se realiza en equipos.

Os xogos de mesa e o pensamento computacional

Os xogos de mesa poden ser unha excelente ferramenta para ensinar aos nenos habilidades de pensamento computacional. Moitos xogos de mesa implican resolver problemas, planificación estratéxica e recoñecemento de patróns. Os seguintes son algúns exemplos de xogos de mesa que traballan directamente o pensamento computacional, aínda que en realidade a maioría dos xogos de mesa axúdanos a desenvolvelo:

imagealt

Erizos a rodar

Máis de 4 anos
1 a 4 xogadores
20 minutos
imagealt

robot turtles

Máis de 4 anos
2 a 5 xogadores
20 minutos
imagealt

Monza

Máis de 5 anos
2 a 6 xogadores
10-15 minutos
imagealt

Fantasma Blitz

Máis de 8 anos
2 a 8 xogadores
15 minutos
imagealt

Programmino

Máis de 4 anos
1 xogador
5 minutos por nivel
imagealt

Cazamanzanas

Máis de 9 anos
2 a 4 xogadores
25 minutos
imagealt

I.R.I.S.

Máis de 10 anos
1 xogadores
5 - 30 minutos por nivel

Beneficios dos xogos de mesa para o desenvolvemento do pensamento computacional

Os xogos de mesa poden ter varios beneficios para o desenvolvemento do pensamento computacional:

  • Resolución de problemas: ao enfrontalos a desafíos complexos e esixirlles que atopen solucións creativas. 
  • Habilidades de pensamento crítico: ao propoñerlles que analicen situacións complexas e tomen decisións baseadas en múltiples factores. 
  • Habilidades de abstracción: ao esixirlles que identifiquen patróns e simplifiquen problemas complexos en partes máis pequenas e manexables. 
  • Habilidades de recoñecemento de patróns: ao pedirlles que identifiquen patróns complexos e aplíquenlles a diferentes situacións.
  • Habilidades de pensamento estratéxico: ao invitalos a planificar e tomar decisións baseadas en múltiples factores e a longo prazo. 
  • Habilidades de pensamento algorítmico: ao esixirlles que creen unha serie de pasos lóxicos para resolver un problema. Habilidades de colaboración: ao recomendarlles que traballen xuntos para resolver un problema ou alcanzar un obxectivo común. 
  • Habilidades de comunicación: xa que é necesario que expliquen as súas decisións e estratexias aos demais xogadores.

En xeral, os xogos de mesa axudan a desenvolver habilidades de pensamento computacional importantes nun ambiente de aprendizaxe divertido e práctico no que aprender a pensar de maneira lóxica e creativa, a analizar problemas complexos e a atopar solucións innovadoras. Ademáis de desenvolver habilidades sociais importantes, como a colaboración e a comunicación efectiva.

Como utilizar os xogos de mesa para ensinar pensamento computacional?

  1. Seleccionar xogos de mesa que promovan o pensamento computacional, que requiren que os nenos pensen de maneira lóxica, analicen problemas complexos e tomen decisións estratéxicas. 
  2. Presentar os xogos de mesa de maneira clara e organizada: presentar as regras e os obxectivos do xogo de maneira clara e organizada. 
  3. Animar aos participantes a traballar xuntos: fomentar a colaboración, xa que isto pode axudar a resolver problemas máis rapidamente e a desenvolver habilidades de comunicación e colaboración.
  4.  Invitar a pensar en voz alta: explicar as decisións e estratexias en voz alta, isto axuda a reflexionar sobre os procesos de pensamento e a identificar posibles áreas de mellora. Proporcionar retroalimentación constructiva: destacar as áreas nas que están facendo ben e suxerir formas de mellorar a súa estratexia.

Fomentar o pensamento computacional a unha idade temperá implica estar mellor preparados para afrontar retos, desafíos ou problemas da nosa vida adulta.

 Aprender é divertido!

Referencias:

  1. Denning, P. J. (2017). Teaching computational thinking. Communications of the ACM, 60(4), 29-31. Kelleher, C., & Pausch, R. (2005).
  2. Lowering the barriers to programming: A taxonomy of programming environments and languages for novice programmers. ACM Computing Surveys (CSUR), 37(2), 83-137. Resnick, M., & Rosenbaum, E. (2013).
  3. Designing for tinkerability. In Proceedings of the 12th International Conference on Interaction Design and Children (IDC'13) (pp. 454-457). ACM. Bell, T., Alexander, J., Freeman, I., & Grimley, M. (2009).
  4. Computer science unplugged: school students doing real computing without computers. The New Zealand Journal of Applied Computing and Information Technology, 13(1), 20-29. Grover, S., & Pea, R. (2013).
  5. Computational thinking in K-12: A review of the state of the field. Educational Researcher, 42(1), 38-43.